(Cadn.com.vn) - Đã thành lệ, cứ vào những tháng cận Tết là những cơ sở sản xuất vàng mã trên địa bàn TP Đà Nẵng lại bước vào thời điểm nước rút. Từ những cơ sở này, hàng ngàn “đồ gia dụng” cho cõi âm được người dương gian tỉ mẩn làm ra, chỉ nhằm một mục đích duy nhất là đốt đi. Xem ra, bất chấp việc kinh tế thế giới suy giảm, công việc của người làm vàng mã vẫn cứ phát mỗi ngày...

Vào mùa sản xuất... hàng âm phủ

Dạo quanh một vòng các đường phố chính của Đà Nẵng, người ta dễ dàng bắt gặp nhiều hàng quán bày bán la liệt các loại đồ dùng cho “cõi âm ty”. Từ quần áo, giày dép, nón mũ đến xe máy, xe hơi, biệt thự... nghĩa là tất tần tật cái gì có trên dương thế thì “âm phủ” cũng có. Năm nay, vì muốn cạnh tranh nên các cơ sở sản xuất đã tung ra nhiều “mốt” mới. Bộ đồ dành cho “dân chơi cõi âm” thì có nhiểu kiểu dáng, màu sắc rất bắt mắt và kèm theo đó là chiếc mũ hiphop sành điệu. Đồ cho ông Táo thì đầy đủ áo mão cân đai, đồ dành cho các cô, các bà cũng chẳng chịu kém, áo bà ba, áo dài, nón lá... đủ cả. Giải thích về điều này, chị Hương-một người bán đồ vàng mã tại chợ Cẩm Lệ, nói: “Phải có nhiều “mốt” người ta mới mua. Giờ ai cũng thích mua đồ đẹp để gửi xuống “dưới đó”, chứ đồ xấu là họ không chịu. Ai cũng muốn làm đẹp, kể cả người âm!?”.

Vào mùa sản xuất, người thanh niên này làm không hết việc (Ảnh chụp tại một cơ sở sản xuất vàng mã trên đường Võ Văn Tần).

Khi đến cơ sở sản xuất đồ vàng mã của chị Thi, tại P. Khuê Trung, tôi mới hiểu được vì sao đồ vàng mã được làm đẹp như thế. Ở đây, đồ vàng mã được làm theo quy trình, được cắt dán hết sức tỉ mẩn, chăm chút đến từng chi tiết. Hầu như mọi không gian trong nhà chị Thi được tận dụng để sản xuất đồ dùng cho “thế giới bên kia”. Dù đã chuẩn bị từ nhiều tháng trước, thế nhưng càng gần tới ngày Tết, không khí làm việc tại đây càng hết sức khẩn trương. “Gần đến Tết là tôi phải làm luôn tay, phải thuê thêm người làm mới có thể giao hàng cho khách đúng hẹn. Không chỉ ở Đà Nẵng, nhiều người ở Quảng Nam ra lấy hàng nhưng vẫn chưa có”. Miệng nói nhưng tay chị Thi làm liên tục, chị làm như sợ ngày Tết sẽ qua mất vậy. Do làm không xuể, nên chị phải huy động thêm nhiều bà nội trợ làm gia công cho mình, nhờ thế mà nhiều người có thêm thu nhập...

Để đáp ứng nhu cầu ngày càng cao của việc đốt vàng mã, nhiều cơ sở không ngần ngại mở rộng quy mô, đầu tư nhiều máy móc để có thể sản xuất hàng loạt. Theo tìm hiểu của tôi, thì dù làm ra rất nhiều vàng mã nhưng năm nào cơ sở của chị Thi và nhiều người khác đều trong tình trạng “cháy hàng”, làm bao nhiêu hết bấy nhiêu. Nhiều cơ sở còn là đầu mối cung cấp hàng cho các địa phương ở tỉnh Quảng Nam. Chính vì thế mà thu nhập của nghề sản xuất “đồ dùng âm phủ” không nhỏ chút nào, nhiều người nhờ nó mà trở nên khá giả hẳn. Đó là chưa kể những người lắm tiền sẵn sàng chi những khoản lớn để có được một bộ đồ cho người âm với kiểu dáng riêng, không đụng hàng, gặp được những mối này các cơ sở sản xuất có thể nói là trúng mánh.

Đồ dùng cho cõi âm được bán la liệt tại các chợ.

Đem tiền đổi cái... hư vô?

Đốt vàng mã từ lâu đã là phong tục của người Việt. Với mong muốn gửi gắm và chăm lo cho những người đã khuất có một cuộc sống sung túc ở “thế giới bên kia” hoặc mong được xá tội hoặc tìm sự thanh thản trong tâm hồn. Thế nhưng, chưa bao giờ đốt vàng mã lại trở thành vấn nạn như hiện nay. Nếu như người xưa chỉ đốt vàng mã có tính chất tượng trưng hoặc trong các lễ, Tết trọng đại thì nay có thể nói nhà nhà thi nhau đốt vàng mã. Trong bất cứ dịp cúng kính nào người ta cũng đốt. Nhà giàu đốt nhiều, nhà nghèo thấy thế cũng cố đốt cho bằng người ta vì “sợ người ở dưới suối vàng tủi thân”. Với suy nghĩ, đốt càng nhiều càng tốt, đồ càng đắt tiền càng có nhiều lộc và càng được bình an, người ta không ngần ngại lấy tiền thật đổi lấy những xấp đô-la âm phủ, những bộ quần áo, xe máy, biệt thự bằng giấy và ra sức đốt.

“Mỗi lần đến ngày rằm, mồng một là nhà tôi mất 200 - 300 ngàn đồng mua vàng mã. Đốt như thế ông bà mới phù hộ cho làm ăn?”-đó là câu nói mà tôi nghe được khi một phụ nữ đến nhà chị Thi mua hàng. Với quan niệm “cõi trần sao thì cõi âm cũng vậy” nên hiện nay người ta lại thi nhau gửi xuống “cõi âm” nhiều vật dụng như: xe máy, nhà lầu, ĐTDĐ, máy tính xách tay, hàng mỹ phẩm... Trên trần gian có mốt gì mới thì người ta sẽ cập nhật ngay, không để cho cõi âm phải “thiệt thòi”. “Vài ngày trước tôi đã giao cho khách hàng một chiếc xe Nouvo, kích cỡ như thật, ai thấy cũng trầm trồ khen đẹp. Giá chỉ có 1,2 triệu đồng”-chị Thi hãnh diện khi nói về sản phẩm do mình làm ra. Quả là phú quý sinh lễ nghĩa, một chiếc xe hàng mã làm ra với giá 1,2 triệu đồng chỉ để đem đốt!

Bây giờ rất nhiều người mua những chiếc xe vàng mã như thế này về đốt.

Đến nay, vẫn chưa có thống kê cụ thể nào cho biết, một ngày trên đất nước chúng ta có bao nhiêu tấn vàng mã được đốt. Để kết thúc bài viết này, tôi xin “tường thuật” lại câu chuyện giữa tôi và một phụ nữ nhà giàu. Vì chẳng may con trai mình chết sớm nên người phụ nữ này đến cơ sở sản xuất vàng mã đặt cho con 1 chiếc xe tay ga và chiếc ĐTDĐ nắp trượt. Với bà, giá cả không thành vấn đề, chỉ cần làm thiệt giống là được. Thấy thế, tôi hỏi: “Sao bà không đặt cho anh ấy cái giấy phép lái xe luôn, lỡ xuống đó bị phạt thì sao?”. Tôi chỉ có ý đùa nhưng không ngờ bà ấy lại cho tôi nói đúng, vội vã yêu cầu làm thêm cho con bà cái giấy phép lái xe! Vậy thì, đến bao giờ cái điệp khúc “đốt, đốt nữa, đốt mãi” mới có hồi kết đây?

Hợp Long